zaterdag 5 augustus 2006

Steeds maar wederkerend



"Taalprof?"
"Ja?"
"Ik snap het nog steeds niet"
"Wat niet?"
"Het verschil tussen wederkerend en wederkerig. Je hebt dat wel uitgelegd, met die boemerang en zo, maar ik ben geen Australiƫr dus ik kan me daar weinig bij voorstellen."
"Nou, ik ben blij dat je het zegt. De Taalprof heeft een onuitputtelijk arsenaal aan uitleg tot zijn beschikking. Ik kan het altijd op een andere manier zeggen."
"O gelukkig. Maar hoe zit het dan?"
"Nou, stel je voor ik geef jou een klap..."
"Gaan we moeilijk doen?"
"Ehh, verkeerd voorbeeld. Stel ik geef jou een goede raad."
"Okee, dat is al beter."
"En iemand anders ziet dat, en zegt Hee, de Taalprof geeft haar een goede raad!"
"Goed. Ik zie het voor me."
"Dan gebruikt die persoon het voornaamwoord haar, nietwaar? Een gewoon persoonlijk voornaamwoord."
"Ja"
"Kun je je nu een voorstelling maken van hoe die goede raad zich beweegt?"
"Dat snap ik niet"
"Die goede raad, dat is iets wat vanuit de Taalprof vertrekt, en bij jou aankomt, niet?"
"O zo bedoel je. Ja okee, ik zie het voor me."
"Hou dat beeld vast. En stel je nu eens voor hoe dat gaat in de zin De Taalprof geeft zichzelf een goede raad."
"Ehh, dan vertrekt die goede raad weer bij de Taalprof, maar hij komt ook weer bij diezelfde Taalprof terug."
"Precies! Hij keert weer, of hij keert terug, zouden we nu zeggen."
"Jaja."
"Daarom heet dat voornaamwoord zichzelf "wederkerend". Omdat het als het ware de verwijzing weer terug laat keren naar iets wat al eerder genoemd is."
"Okee, dat snap ik."
"En stel je nou eens voor hoe die goede raad beweegt in een zin als De Taalprof en ik geven elkaar een goede raad."
"Ummm...dan is er twee keer een goede raad. De ene vertrekt bij de Taalprof en komt bij mij terecht, en de andere vertrekt bij mij en komt weer bij de Taalprof terecht."
"Inderdaad. De Taalprof deelt een goede raad uit aan jou, en jij doet hetzelfde naar de Taalprof. En misschien gaat het wel door!"
"Door?"
"Dat de Taalprof dan weer een goede raad aan jou geeft en jij weer aan hem en hij weer aan jou, enzovoorts."
"Dat zou kunnen, ja"
"En eigenlijk weet je ook niet goed wie er begonnen is?"
"Hoezo?"
"Als je zegt De Taalprof en ik geven elkaar een goede raad, dan kan het ook zijn dat jij begint, en de Taalprof reageert, en dan jij weer enzovoorts."
"Jaja"
"Met andere woorden, dat voornaamwoord elkaar kan ervoor zorgen dat er steeds maar heen en weer dezelfde actie wordt uitgevoerd. Die actie keert dus niet alleen terug, maar keert terug, vertrekt weer, keert weer terug, vertrekt weer, en zo maar door."
"Okee!"
"Dat probeerden die oude taalkundigen uit te drukken met het woord wederkerig."
"O, nu snap ik het!"
"Mooi zo!"

1 opmerking:

  1. lilian vorenhout5 augustus 2006 om 20:08

    beste taalprof citaat van mijn vader: A rose by the same name, should smell the same

    BeantwoordenVerwijderen