zondag 6 december 2009

Grammaticale Puzzel week 50

De puzzel van vorige week leverde een minder uitgesproken voorkeur op dan de andere twee: 72% koos voor de derde optie, ik heb daar de hele ochtend in geslapen, waar daarin een plaatsbepaling was. In de andere gevallen werd het voornaamwoordelijk bijwoord eerder gelezen als een voorwerp (ergens op studeren, ergens iets aan besteden), hoewel ook daar creatieve analyses werden bedacht waardoor een bijwoordelijke lezing mogelijk zou worden. Blijkbaar vond men dit betekenisverschil (dat samenhangt met een ontleedverschil) belangrijker dan de functie van de hele ochtend: 19% koos voor ik heb daar de hele ochtend aan besteed, omdat daar de hele ochtend een lijdend voorwerp was, terwijl het in de andere gevallen bijwoordelijke bepaling van tijd (van duur) was. Toch nog 9% koos voor ik heb daar de hele ochtend op gestudeerd, waarschijnlijk vanwege het feit dat dit de enige dubbelzinnige was.

Nu de nieuwe:


Welk van de volgende woordcombinaties hoort niet in het rijtje thuis?
alles wat wij weten willen
alles wat wij kunnen willen
alles wat wij willen kennen
 
pollcode.com free polls


2 opmerkingen:

  1. Je hoeft de twee werkwoorden denk ik niet te zien als hoofd- en hulpwerkwoord.
    Je kunt het laatste werkwoord als substantief opvatten, en de rest als lijdend voorwerp daarbij, en de hele combinatie bijvoorbeeld tot onderwerp maken. Je krijgt dan, als je de woordvolgorde verandert om de interpretatie duidelijk te maken:
    (1) alles willen wat wij weten is mooi (?);
    (2) alles willen wat wij kunnen is onbegonnen werk;
    (3) alles kennen wat wij willen is onmogelijk.
    De twee werkwoorden moeten dan wel naar hetzelfde ‘alles…’ kunnen verwijzen. Bij (2) kan dit probleemloos zowat ieder werkwoord zijn. Bij 1 en 3 kan het geen werkwoord zijn, omdat weten en kennen niet gebruikelijk zijn als hulpwerkwoorden (zoals geconstateerd). Bij (3) kan ik me nog wel een object voorstellen, bijvoorbeeld ‘de liefde’, maar zin (1) lijkt me niet levensvatbaar.

    BeantwoordenVerwijderen
  2. @Steven: ja ik zie wat je bedoelt. Ik kan me bij 1 dan wel een context voorstellen waarbij je voorwerpen op een lopende band moet onthouden. Alles wat je kunt onthouden mag je hebben, als je het wil natuurlijk. Dan moet je dus alles wat je weet wel willen. Ben je met z'n tweeën dan moet je je dus afvragen 'of wij alles wat wij weten (wel) willen.'

    BeantwoordenVerwijderen