Gisteravond ging er iets mis bij Studio Sport. In plaats van de aangekondigde samenvatting van de wedstrijd Groningen-Heracles werd de samenvatting van Excelsior-Go Ahead Eagles ingestart. Na het eerste doelpunt werd de samenvatting afgebroken, en verscheen presentator Tom Egbers in beeld. Hij zei: "Abusievelijk meenden wij uilskuikens de verkeerde samenvatting te moeten instarten."
Ik moet bekennen dat ik het niet meteen kon plaatsen, maar ik herkende het wel als een literair citaat. Ik heb het dus moeten opzoeken: het is een variant op een zin uit het korte verhaal De sprong der paarden en de zoete zee van Harry Mulisch. Daar is het een strafregel die de hoofdpersoon op school honderd keer moet opschrijven, en hij luidt: "Abusievelijk meende ik ezelsveulen mijn plicht te mogen verzaken." Later in het verhaal, als de hoofdpersoon zijn verstand verliest, wordt die regel nog verbasterd tot "Abusievelijk meende ik moordenaar Bessie tot een minimum te mogen reduceren," maar het moet de oorspronkelijke strafregel zijn geweest die Egbers inspireerde tot dit citaatsjabloon.
Want dat is het natuurlijk: een citaat waarin variabelen zijn aangebracht, maar dat toch nog herkenbaar blijft als citaat. Op Language Log spreken ze van een snowclone, maar ik heb dat ooit vertaald als een citaatsjabloon, wat naar mijn idee een veel betere benaming is.
Met die herkenbaarheid lijkt het trouwens in dit geval nogal mee te vallen: op twitter of facebook lees ik er niets over, het lijkt onopgemerkt te zijn gepasseerd. Dat zou zonde zijn, daarom schrijf ik het toch maar even op.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten