maandag 11 mei 2009

Neem haar serieus




Taalpost doet het zonder commentaar: af en toe een paar taalkronkels naar het voorbeeld van de Onze-Taalrubriek Ruggespraak. Die van vrijdag 8 mei 2009 bevatte onder andere Pornoster Sacha wil serieus genomen worden. Helaas zonder commentaar, maar ja, dat is humor, dat je niks hoeft uit te leggen.


De taalpuristen doen het iets uitgebreider: die wijzen erop dat de twee betekenissen afhankelijk zijn van de klemtoon. Bij klemtoon op serieus krijg je de ene betekenis, en bij klemtoon op genomen de (haha) andere.


Maar neem dan toch de grammatica serieus en zeg wat hier aan de hand is! Zeg dat serieus met klemtoon een bepaling van gesteldheid is, die uitdrukt dat pornoster Sacha wil dat men vindt dat zij serieus is. En dat klemtoon op genomen inhoudt dat serieus een bijwoordelijke bepaling is ("op serieuze wijze"), met een eigen klemtoon trouwens.


En dat je dat klemtooneffect krijgt omdat het werkwoord met zijn complementen (waarvan die bepaling van gesteldheid er een is) maar één klemtoon heeft. Dat houdt trouwens in dat het niet gaat om wel of geen klemtoon op serieus, maar om wel of geen klemtoon op genomen. Bij de eerste lezing valt de klemtoon op genomen weg (iemand serieus nemen), bij de tweede houden beide zinsdelen hun klemtoon (iemand serieus nemen).


Zo. Nou kun je tenminste onbekommerd lachen omdat je weet dat je er ook nog wat van opgestoken hebt. Anders heeft het toch iets onbevredigends.


4 opmerkingen:

  1. Ik ben het 200% eens hiermee. Echt waar. En ik vind dat die twee grammaticaboeken er nu maar eens van moeten komen: eentje voor het grote publiek, eentje voor de 'specialisten'. Dan wil ik er van ieder een, graag.
    Maar ik heb er alle vertrouwen in dat het wel goed komt met die boeken. En anders moeten we maar eens wat gaan lobbyen bij de Taalunie.
    Als de Taalprof het echt te druk heeft met te strijd tegen de 'strikt grammaticaal'-excuses kan een andere auteur de fakkel misschien overnemen. De hoogleraar Vakdidactiek en schoolvakontwikkeling van de Radboud Universiteit in Nijmegen lijkt me een uitstekende tweede keus.

    BeantwoordenVerwijderen
  2. @Scrubs: ach, zo iemand zit natuurlijk de hele dag te vergaderen, denk je ook niet? Hij heeft wel afgelopen vrijdag een symposium over grammaticaonderwijs georganiseerd lees ik in Taalpost.

    BeantwoordenVerwijderen
  3. Die man heeft het inderdaad erg druk met zijn nieuwe ambt. Maar misschien dat de directeur van het ILS iets kan betekenen?

    BeantwoordenVerwijderen
  4. Ha! Zo goed had ik deze 'Escherzin' niet geanalyseerd. Ik was zelf nog niet verder gekomen dan een besmuikte lach... en er is weinig zo onbevredigend als bekommerd lachen.

    BeantwoordenVerwijderen