Het was eruit voordat ik er erg in had. Misschien kwam het doordat ik op het verkeerde been stond. Het was vlak na het NOS journaal, de aankondiging van het programma Knevel en Van den Brink. Wendy van Dijk beëdigt als buitengewoon ambtenaar, stond er. En ik dacht: wie beëdigt ze dan? Maar de bedoeling was natuurlijk dat Wendy van Dijk beëdigd was als buitengewoon ambtenaar. Beëdigt was een voltooid deelwoord en moest dus als beëdigd gespeld worden.
Dat was nog tot daar aan toe, zulke spelfouten komen dagelijks voor. Maar ik reageerde onmiddellijk op de site van het programma. Stom, stom. Misschien lag het aan dat tweede glas wijn bij het laatste avondmaal. Maar ik kan het niet meer ongedaan maken. En ik hoorde ook nog een haan kraaien. Nou, dan weet je het wel.
@taalprof: wat gebeurde er dan, dat je je reactie zo stom vond?
BeantwoordenVerwijderen@Steven: ik probeer me te houden aan het voornemen om mensen niet op de vingers te tikken. Op deze site doe ik dat al helemaal niet, omdat ik vind dat grammatica niet bedoeld is om goed en fout van elkaar te onderscheiden. Maar ook op andere plaatsen bijt ik liever mijn tong af dan dat ik spel- of taalfouten corrigeer.
BeantwoordenVerwijderenDaar komt bij dat ik mij ook zoveel mogelijk buiten spellingkwesties houd. Ik zal beleefd antwoord geven als iemand mij iets vraagt, maar ook hier geldt dat spelling veel te veel aandacht afleidt van waar het bij de grammatica om gaat: hoe de taal in elkaar zit.
En wat gebeurt hier? Een klein schrijffoutje, en ik sla meteen een belerende toon aan. Onvergeeflijk! Ik kan wel aanvoeren dat spelfouten in de werkwoordspelling nog iets grammaticaals hebben, en dat is ook wel zo, maar dat neemt niet weg dat ik gewoon de betweter loop te spelen. Nou ja, ik neem mij weer voor om het nooit meer te doen.
Goedenavond!
BeantwoordenVerwijderenIk heb 2 glazen wijn op, maar dat had u laatst ook, dus u kunt mij niets maken. Enfin, hier is mijn vraag:
1) Het is een leuke vrouw.
2) Het is een jongen! (blijde uitroep aan kraambed)
Heeft het 'het' in 1 nu dezelfde syntactische functie als het 'het' in 2?
Alvast hartelijke dank voor uw uitleg,
G. 't O.
@taalprof: (re 01/IX) stom, dat had ik moeten weten.
BeantwoordenVerwijderen@Grammaticaal 't Onbenulst: de syntactische functie van 'het' in 'het is een leuke vrouw' en 'het is een jongen! (blijde uitroep aan kraambed)' is het onderwerp, dus in dat opzicht is er geen verschil. Ook zou ik in beide gevallen kiezen voor de woordsoort "persoonlijk voornaamwoord."
BeantwoordenVerwijderenIk denk overigens wel dat ik snap wat voor een verschil je tussen beide zinnen voelt. Ik denk dat je geneigd bent om 'het' in 'het is een leuke vrouw' als een gewone verwijzing op te vatten: 'de persoon over wie we het net hadden is een leuke vrouw'. In 'het is een jongen!' lijkt die betekenis niet, of veel minder aanwezig. Immers, er is nog geen sprake geweest van een persoon om naar te verwijzen. De constructie met 'het' lijkt die persoon juist te introduceren.
Je zou kunnen argumenteren dat je daarom het tweede 'het' een onbepaald voornaamwoord zou moeten noemen, maar dit is in de traditionele grammatica niet gebruikelijk. Die term wordt alleen voor 'het' gebruikt in zinnen als 'het regent,' 'het spookt hier,' waar je echt geen referent kunt verzinnen. In 'het is een jongen,' zou je nog kunnen denken aan een soort "verwachte" verwijzing: 'het is een jongen, de baby die wij verwachtten en die nu geboren is.' Daarom geldt 'het' hier toch als een gewoon persoonlijk voornaamwoord.
Je gaat er natuurlijk niet over prof, maar ik zou ook wel eens willen weten waarom het met het klimmen der jaren helemaal niet makkelijker wordt om de verbeterdrift te beteugelen. Rationeel gezien interesseren spelfouten me geen bal. Wat zeg ik, ik maak ze zelf ook, zij het vroeger meer dan nu. Maar dat is beroepsgekte (nee, ik bedoel natuurlijk niet het beroep van taalkundige).
BeantwoordenVerwijderen@Liesbeth (bij voornaam omdat we elkaar ooit hebben ontmoet): "Rationeel gezien interesseren spelfouten me geen bal." Mij ook niet, maar ze storen bij het lezen. Ze leiden af van de boodschap. Zo "val" ik ook over slechte intonatie bij het NOS-journaal en (ook aldaar) onjuiste uitspraak van woorden. "Lance Armstrong wil zijn rén-tree maken."
BeantwoordenVerwijderen