zondag 30 augustus 2009

Taalprof gispt taalmeester



Ik vind het een beetje moeilijk om erover te beginnen maar ik doe het toch. Je krijgt snel het imago van een zurige taalkundige die alles wat linguïstisch onverantwoord is met een hooghartige blik van tafel veegt. Maar ik heb toch echt een opgeruimd en zonnig karakter en ik kan best wel wat hebben.

Ik snap natuurlijk heel goed dat de nieuwe quiz van Teleac, de Taalmeester, een beetje moet lijken op andere quizzen, zoals het populaire Tien voor taal of Herexamen. En ik begrijp ook dat de vragen zodanig moeten zijn dat ze onderhoudend zijn en voor een belangrijk deel door een groot publiek te beantwoorden. En toch viel het me tegen.

Ik werd denk ik op het verkeerde been gezet door de quizmaster die mij voorspiegelde dat ik ingewijd zou worden in "de geheimen van de Nederlandse taal." Daar kwam weinig van terecht. De vragen gingen bijvoorbeeld over de spelling van hoofdletters, met de finesses waarvan misschien niet iedereen op de hoogte is, maar die je toch moeilijk een "geheim van de Nederlandse taal" kunt noemen, alleen al omdat de overheid miljoenen heeft besteed om die informatie voor iedereen toegankelijk op het internet te publiceren.

Ook de vragen over woordbetekenissen of de letterspelletjes kon ik niet echt een eye-opener noemen die mij "de geheimen van de Nederlandse taal" ontsluierde. En het verzinnen van woorden waar een dier in voorkwam bracht mij ook niet meteen tot diepere inzichten, of het zou het besef moeten zijn dat iedere taalgebruiker een oneindig aantal van deze woorden in zijn repertoire heeft, wat nog best tot een langdurig programma had kunnen leiden als dit tot meer dan één van de kandidaten was doorgedrongen.

Wat zou ik dan verwachten? Diepgravende zoektochten naar verborgen bepalingen van gesteldheid? Verhitte debatten over meewerkend of lijdend voorwerp? Werkwoordelijke eindgroepen die met geweld doorbroken worden? Bekende Nederlanders die op een onbewoond eiland worden gedropt en veertig dagen geen seks met elkaar mogen hebben tenzij ze een gesprek van drie minuten kunnen voeren zonder voornaamwoorden?

Tja, ik snap wel dat je niet alles ineens kunt hebben, maar een enkele vraag met wat meer taalkundige diepgang zou niet hebben misstaan. Had best gekund. Jan Kuitenbrouwer legt kort uit wat een betrekkelijk voornaamwoord is, en vervolgens leest de quizmaster een tekstje voor waar er een stuk of tien in staan. De kandidaten moeten op een knop drukken als ze er een horen. Als het goed is, drie punten erbij, fout één punt eraf. Per exemplaar dat door iedereen gemist is, twee punten eraf voor degene die bovenaan staat en één punt eraf voor degene die tweede staat. Lachen!

Geen opmerkingen:

Een reactie posten