dinsdag 4 maart 2008

Het holt achteruit



"Hier, kijk, daar heb je het weer!"
"Wat?"
"Nou lees maar"
"Ehh... Het gaat snel bergafwaarts met de schrijfvaardigheid van Nederlanders, bedoel je dat?"
"Ja, is het niet vreselijk? Je mag wel opschieten met die taalprofsite, anders kan straks niemand het meer lezen."
"Nou, er staat niet Het gaat snel bergafwaarts met de leesvaardigheid van Nederlanders."
"Nee maar dat is toch hetzelfde? Of het hangt samen, weet ik veel."

"Wie zegt dat eigenlijk?"
"Niet de minste: de VTN, de Vereniging Taleninstituten Nederland, dat is toch een serieuze organisatie zou je zeggen. Als die al aan de bel trekken…"
"En hoe komen ze erbij, dat het zo snel bergafwaarts gaat met de schrijfvaardigheid van de Nederlanders?"
"Ehh, wacht, hier staat het: op grond van eigen onderzoek."
"O daar ben ik dan wel benieuwd naar. Wat is dat voor een onderzoek?"
"Dat staat er niet bij. Het is maar een krantenartikel, hoor."
"Jaja, er wordt ook niet verwezen naar een rapport of zo?"
"Nee."
"Is er dan niet iets te vinden op de website van het VTN? Is het misschien een persbericht?"
"Wacht, ik kijk even, ah hier … ehhh, niet op de voorpagina in elk geval."
"Misschien een rubriekje Persberichten, of Nieuws?"
"Ja, Nieuws, ik klik het effe aan…"
"Ik zie niets bijzonders."
"Nee, het staat er niet op."
"Er is dus een eigen onderzoek gedaan, met een resultaat dat de krant haalt, en dat staat niet op de website?"
"Eh, daar lijkt het wel op ja."
"Hm"
"Hoezo Hm?"
"Ik weet het niet. Ik wil natuurlijk graag geloven dat het bergafwaarts gaat met de schrijfvaardigheid van de Nederlanders, maar ik zou dan graag willen weten waar hem dat in zit."
"Maar daar staat wel iets over in het artikel!"
"Wat dan?"
"Nou hier: Een correcte zin schrijven, een foutloze brief of leesbare notulen: steeds
meer Nederlanders kunnen het niet meer
."
"Zo, dat is een behoorlijk stevige uitspraak! Er zal toch af en toe nog wel eens een correcte zin bijzitten?"
"Hè doe eens niet zo flauw, je weet best wat er bedoeld wordt."
"Jaja, ik snap het. Maar het is allemaal zo vrijblijvend en clichématig. Geef dan eens een voorbeeld van wat mensen fout doen. Gaat het om spelling? Is dat een foutloze brief schrijven? Of is er meer aan de hand? Wanneer worden notulen onleesbaar?"
"Nou, ik vind het goed dat het eens gezegd wordt! Hier, bijvoorbeeld: of je als samenleving blij moet zijn met een
internetgeneratie die wel kan googelen maar niet kan schrijven, kun je je
afvragen
. Nou dat vraag ik me inderdaad af ja!"
"O, dus het gaat alleen om de internetgeneratie? Het zijn de jongeren die niet meer kunnen schrijven? De ouderen zijn okee?"
"Ehh, ja, nou je het zegt, dat zal wel de bedoeling zijn."
"Ik ben toch wel benieuwd naar dat onderzoek. Daar moeten dus metingen in staan van hoe goed jongeren vroeger schreven en metingen van hoe ze dat nu doen, en daaruit blijkt dan dat het in snel tempo achteruit gaat. Dat moeten dan eigenlijk meerdere metingen zijn, met verschillende tussenpozen van jaren. Wie weet wat voor opmerkelijk materiaal ze bij de VTN allemaal boven water hebben weten te halen, dat moet jarenlang in de kluis hebben gelegen. Dat zal ook wel de aandacht trekken op taalkundige conferenties zou ik denken."
"Ik geloof niet meer dat je serieus bent"
"Maar ik denk wel dat ze gelijk hebben hoor."
"Hè?"
"Wat in elk geval in snel tempo achteruit gaat is de kritische geest van journalisten die dit allemaal maar klakkeloos opschrijven."

3 opmerkingen:

  1. Ha! ja, ik ben wel benieuwd naar dit longitudinale onderzoek!

    BeantwoordenVerwijderen
  2. Het kan natuurlijk zijn dat het na (wie weet zelfs naar aanleiding van) het stukje van de Taalprof geplaatst is, maar op dit moment staat er iig wel een persbericht op de site van VTN: http://www.vtn-online.nl/Nieuws/VTN-Persbericht%20290208.pdf
    De laatste alinea van de eerste pagina beschrijft de achteruitgang van onze taalvaardigheid. Daarbij echter geen verwijzing naar een onderzoek, of het moet een indirecte verwijzing tussen de regels door zijn naar het ledenonderzoek waar andere gegevens uit het persbericht op gebaseerd zijn. De uitspraak van VTN-voorzitter Bergsma 'Natuurlijk zijn wij blij als cursisten zich melden om bijgespijkerd te worden' zou opgevat kunnen worden als de gedachtegang 'steeds meer mensen laten hun Nederlands bijspijkeren, dus zijn er steeds meer mensen die niet weten hoe het moet'. Een onterechte conclusie lijkt me, maar laten we hopen dat ze betere data ter ondersteuning hebben.
    Een samenvatting van het genoemde ledenonderzoek is op te vragen via VTN-Taleninstituten@pep.nl Wie weet geeft het antwoorden...

    BeantwoordenVerwijderen
  3. @Herman: Aha, dank voor deze aanvulling! Het persbericht is volgens de documentinformatie geschreven op 3 maart 18:31, en het staat op de site vanaf 4 maart 13:07, dat is allemaal vóór het taalprofstukje (maar na het bericht in de Telegraaf). Maar ik had het nog niet gezien.
    Ik ga denk ik dat rapport maar eens opvragen...

    BeantwoordenVerwijderen