dinsdag 29 augustus 2006

Ontleden voorkomt blunderen?



Ik snap wel dat de LOI iets moet doen om een cursus Spelling en Grammatica aan te prijzen, maar waarom moet dat zo makkelijk? "Vermijd tekstblunder en leer nu de juiste spelling", kopt de onderwijsinstelling. En onder het kopje Grammatica: "Weet je eenmaal hoe een goede zin in elkaar zit, dan zul je niet snel fouten maken." Wie verzint deze onzin?


Het omgekeerde van die laatste zin is ook al waar: "Weet je eenmaal hoe een verkeerde zin in elkaar zit, dan zul je niet snel fouten maken". En erg genoeg betekent de zin ook nog hetzelfde als: "Als je snel fouten maakt, weet je dus niet hoe een goede zin in elkaar zit." Wordt de onzin al een beetje duidelijk?


Laat ik het nog maar eens herhalen: het grammaticaal ontleden van zinnen en woorden is niet bedoeld om "fouten" te vermijden, of om beter te leren spreken en schrijven. Hooguit kan iemand die de grammaticale analyse beheerst beter redeneren over goed en fout.


Het leren van grammaticale ontleding is bedoeld om te kunnen praten over taal. Je kunt niets verstandigs zeggen over taal, of over taaluitingen, zonder dat je in staat bent om te zien hoe het allemaal in elkaar zit. Je kunt niets zeggen over hoe mensen talen leren, of over verschillen tussen talen, of over hoe je een computer moet programmeren om taal te verwerken, zonder dat je dat doet in grammaticale termen. Het punt is namelijk dat al die dingen gebaseerd zijn op grammaticale principes. Zo is het nu eenmaal. Dat ligt nou eens niet aan de Taalunie, of het Genootschap Onze Taal, zo zit de wereld in elkaar. 

Wie het nut van het leren van grammaticale ontleding beperkt tot een betere taalbeheersing, is net als iemand die een hypermoderne nieuwe videorecorder koopt alleen om oude banden te bekijken. Dat kan wel, maar het nut is beperkt, en je laat een hele hoop interessante mogelijkheden ongebruikt. Op zijn minst zonde, maar je zou het ook dom kunnen noemen. Zelfs als je voornaamste doel is om je oude banden te blijven bekijken, wat is dan het verstandigste: voor altijd oude, beperkte videorecorders blijven kopen, of eens goed kijken wat je allemaal nog meer met die nieuwe kunt doen?



2 opmerkingen:

  1. Ben er niet mee eens dat jullie het Nederlands bij het LOI makkelijk vinden. Soms wordt het niet zo duidelijk uitgelegd of ik snap het niet. Ik raadpleeg voor niks de site om er wat over op te zoeken. Heb al heel wat voldoendes
    gescoord, en daar heb ik best veel moeite voor moeite doen.
    Ik ben tevreden met het LOI.
    Zo zocht ik op deze site het naamwoordelijke gezegde en het voorzetselvoorwerp op, ik had er wel wat aan, maar vond niet wat ik zocht.

    BeantwoordenVerwijderen
  2. @yke oud: het spijt me dat je hier niet vond wat je zocht. Ik ben anders graag bereid om iets nog op een andere manier uit te leggen. Je kunt altijd een vraag stellen.

    BeantwoordenVerwijderen